Waarom-vragen: de gemiddelde vierjarige weet er wel raad mee, en de gemiddelde ouder wordt er echter al snel horendol van. Dit gedrag heeft een duidelijke oorzaak: volwassenen blijven dezelfde waarom-vragen stellen, zelfs bij reflectie- en ontwikkelingsgesprekken. Deze neiging kan verwarring veroorzaken en de samenhang in gesprekken ondermijnen.
Laten we eens onderzoeken waarom waarom-vragen eerder verantwoording uitlokken dan reflectie en ontwikkeling, en vervolgens goede, doordachte vragen voor te stellen om gesprekken meer diepgang en groeimogelijkheden te geven.
Waarom-vragen zijn cruciaal in onze taal als we op zoek zijn naar concrete verklaringen en oorzaken. Deze open vragen stimuleren nieuwsgierigheid en helpen bij het verkennen van theoretische achtergronden, en zijn daarmee een waardevolle bron van informatie. Echter, in situaties waarbij het doel is om onderliggende gevoelens of gedachten te achterhalen, kunnen ze miscommunicatie en defensieve reacties veroorzaken. Dit is vooral het geval in gesprekken waarbij de gesprekspartners verschillende kennisniveaus hebben of waar een beoordeling plaatsvindt, waardoor de samenhang verloren gaat.
Bij het coachen is het essentieel om goede vragen te stellen die uitnodigen tot diepgaande reflectie. Voorbeelden van zulke vragen zijn:
- Wat leverde het op om het zo te doen?
- Welke gedachten leidden tot deze beslissing?
- Welke factoren beïnvloedden je aanpak?
- Wat was het voordeel van jouw aanpak?
- Wat waren je overwegingen toen je dit deed?
- Vertel me eens wat meer over deze situatie?
Deze vragen tonen aan dat je geïnteresseerd bent in de denkwereld van de ander en bevorderen de reflectie en positieve sfeer tijdens het gesprek. Ze helpen ook om de onderlinge samenhang in de gedachtegang van de gesprekspartner te begrijpen. Het is ook de moeite waard om kindvriendelijke varianten van deze vragen te proberen bij vierjarigen. Waarom? Probeer het maar, dan zal je zien: daarom!